Wraca temat pensji burmistrza Ciechanowca. W tle nieprawidłowości po kontroli RIO

Podczas VI Sesji Rady Miejskiej w Ciechanowcu radni wysłuchali dwóch wniosków – sołtysów oraz grupy radnych. Kluczowym tematem w obu pismach okazała się podjęta dwa miesiące wcześniej przez większość radnych decyzja o obniżeniu wynagrodzenia burmistrza. Postulaty sołtysów obejmowały m.in. potrzebę uzasadnienia decyzji oraz konsultacje społeczne przy podejmowaniu ważnych spraw. Przewodniczący Rady, Krzysztof Binaś, odczytał swoją odpowiedź, w której wskazał na szereg nieprawidłowości wykazanych przez Regionalną Izbę Obrachunkową, uzasadniających obniżkę pensji.

Dziś odbyła się VI Sesja Rady Miejskiej w Ciechanowcu. Na samym początku obrad Przewodniczący Rady Krzysztof Binaś poinformował, że wpłynęły do niego dwa wnioski o rozszerzenie porządku sesji. Radni w głosowaniu zgodzili się na dodanie wniosku sołtysów gminy Ciechanowiec oraz wniosku grupy radnych.

Po jednogłośnym przyjęciu trzech uchwał, jako pierwszego radni wysłuchali wniosku, wystosowanego przez sołtysów. W piśmie czytamy, że sołtysi występują w imieniu mieszkańców swoich sołectw (niestety nie wiemy, czy wniosek wystosowali wszyscy sołtysi z terenu gminy Ciechanowiec, czy tylko jakaś jej grupa). Poniżej postulaty zawarte we wniosku:

1. Nie wyrażamy zgody na obniżenie płacy burmistrza Ciechanowca. Mieszkańcy naszej gminy wyrażają swoje zaniepokojenie oraz brak zgody na decyzję dotyczącą obniżenia wynagrodzenia burmistrza Ciechanowca. Uważamy, że decyzja ta może mieć negatywny wpływ na efektywność zarządzania gminą oraz morale pracowników administracji. Wnosimy o ponowne rozpatrzenie tej decyzji oraz przedstawienie argumentów, które uzasadniają taki krok.
2. Prosimy o faktyczną motywację decyzji Rady dotyczącej obniżenia wynagrodzenia. Prosimy o dostarczenie szczegółowych informacji oraz motywacji, które były podstawą decyzji Rady Miejskiej w sprawie obniżenia wynagrodzenia burmistrza. Chcielibyśmy zrozumieć, jakie czynniki i argumenty wpłynęły na podjęcie decyzji.
3. Wnosimy o konsultacje społeczne z mieszkańcami i sołectwami w podejmowaniu ważnych decyzji. Zwracamy się z prośbą o wprowadzenie regularnych konsultacji społecznych z mieszkańcami i sołtysami oraz przed podejmowaniem istotnych decyzji dotyczących spraw Rady Gminy. Wierzymy, że współpraca i wymiana opinii z lokalną społecznością przyczyni się do lepszego dostosowania działań Rady Miejskiej do rzeczywistych potrzeb mieszkańców. 
4. Zwracamy się z prośbą o informowanie sołtysów o terminach posiedzeń komisji, które mogą mieć znaczenie dla dalszej współpracy oraz decyzji dotyczących sołectw. Tego typu informacje pozwolą nam na aktywne uczestnictwo i lepsze reprezentowanie interesów naszych mieszkańców.
5. Wnosimy o przedstawienie sprawozdań z pracy komisji między sesjami. Prosimy o wprowadzenie praktyki regularnego przedstawiania przez przewodniczących komisji sprawozdań z ich pracy między sesjami Rady Miejskiej. Umożliwi to lepsze śledzenie postępów prac radnych i wpływu na działania całej rady gminy, a także zapewni lepszą przejrzystość podejmowanych decyzji.

Po odczytaniu tego wniosku Przewodniczący Krzysztof Binaś odczytał swoją odpowiedź na to pismo. Wyszczególnił w niej szereg nieprawidłowości wykazanych podczas kontroli w gminie przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku. Poniżej treść odczytanej odpowiedzi:

1. Rada Gminy powinna podjąć każdorazowo, w każdej kadencji nową uchwałę w sprawie wynagrodzenia burmistrza. Powyższe ma zastosowanie również w przypadku gdy stanowisko obejmuje ta sama osoba. Ponieważ Rada Miejska w Ciechanowcu nie podjęła takiej uchwały na wcześniejszych sesjach w obecnej kadencji, należne było podjęcie jej na IV posiedzeniu rady, które miało miejsce w dniu 24 sierpnia 2024 roku. Podstawowym aktem prawnym podjęcia takiej uchwały jest artykuł 18. ust. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (...) zgodnie z którym, do wyłącznej właściwości rady gminy należy ustalanie wynagrodzenia burmistrza. Podejmując powyższą uchwałę Rada Miejska w Ciechanowcu kierowała się także przepisami, wynikającymi z ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych (...) oraz przepisami Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (...). Istotnym w tej kwestii jest też przypomnienie, że w polskim prawie potrzebna jest koncepcja mandatu wolnego, co wynika z zastrzeżenia, że radny nie jest związany instrukcjami wyborców. Wolą większości rady było ustalenie wynagrodzenia burmistrza zgodnie z podjętą uchwałą.
2. Podejmując uchwałę w sprawie wynagrodzenia burmistrza większość radnych brała pod uwagę takie przesłanki jak: wyniki i zalecenia kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, zawarte wystąpienie po kontroli z dnia 20 grudnia 2023 roku (...), których liczba przekroczyła 35 punktów i które zdaniem radnych świadczą o [niezrozumiałe] sposobie zarządzania urzędem. Kontrola stwierdziła:

• nieprawidłowość stosowania przepisów w obrębie zagadnień organizacyjnych
• niepowołanie zastępcy burmistrza
• brak zawartego porozumienia z dyrektorami gminnych instytucji kultury (COKiS, Miejska Biblioteka Publiczna), sprawy organizacji wspólnej obsługi finansowo-księgowej, administracyjnej i organizacyjnej
• niezgodne z przepisami udzielenie dyrektorom instytucji kultury (COKiS i MBP) pełnomocnictw do kierowania jednostkami
• nie przekazanie nieruchomości działek przy ulicy Mickiewicza 29 na rzecz przedszkola w Ciechanowcu w trwały zarząd
• kontrola zapisów dokonanych w księgach rachunkowych przeprowadzona w świetle przepisów ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 13 września 2017 roku w sprawie rachunkowości oraz [niezrozumiałe] wykazała szereg nieprawidłowości, w tym w charakterze rażącym. Cytat zalecenia: "Podjęcie zdecydowanych działań dyscyplinujących wobec skarbnika gminy, zmierzające do zapewnienia rzetelności i prawidłowości danych wynikających z ksiąg rachunkowych. W przepisach wewnętrznych składających się na dokumentację opisującą zasady rachunkowości zauważono wprowadzenie wykazu składników aktywów i pasywów inwentarza, jako jednego z ksiąg rachunkowych, brak aktualnej wersji oprogramowania używanego do prowadzenia ksiąg rachunkowych, nieprawidłowe regulowanie zasad ewidencji materiałów, nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z artykułu 27 ustawy o rachunkowości, dotyczących ustalania różnic między wartością stałą wynikającą z wyceny inwentaryzacji a wartością wykazaną w księgach rachunkowych - przykład paliwo w pojazdach OSP, olej opałowy urzędu miejskiego, świetlicy w Czajach-Wólkach, świetlicy w Wojtkowicach-Starych." Nieprawidłowości w zakresie sprawozdawczości budżetowej, nie przestrzeganie terminów obowiązujących w procedurze opracowania projektu uchwały budżetowej oraz planów finansowych jednostek organizacyjnych
• brak aktualnych opłat dla wszystkich użytkowników wieczystych
• brak aktualnego planu wykorzystania gminnego zasobu nieruchomości zawierające wszystkie elementy wymagane przepisami artykuł 25 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami
• uwagi w zakresie regulacji stanowiących podstawę gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy
• uwagi w zakresie dochodu z najmu lokali mieszkalnych
• uwagi w zakresie dochodu z wynajmu i dzierżawy nieruchomości gruntowych i lokali użytkowych
• uwagi w zakresie sprzedaży nieruchomości  - brak informacji o kosztach przygotowania nieruchomości do sprzedaży, które miałby ponieść nabywca
• brak informacji w protokołach z przeprowadzonego przetargu ceny wywoławczej nieruchomości - najwyższa cena osiągnięta w przetargu
• nie podjęcie przez Radę Miejską w Ciechanowcu projektu uchwały w sprawie stawek opłaty adiacenckiej, tytułu wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego jej podziałem oraz spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej
• uwagi w zakresie dochodów z opłat za zajęcie pasa drogowego
• nieprzestrzeganie przepisów ordynacji podatkowej w zakresie wymogów stawianych decyzjom podatkowym
• wydawanie decyzji podatnikom nieżyjącym, brak ustalenia spadkobierców w celu właściwego doręczenia tej decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego
• niespełniające obowiązujących przepisów dowody wpłaty opłaty targowej
• nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów w zakresie kompletności i terminowości działań windykacyjnych w zakresie podatków i opłat lokalnych
• nieprawidłowości w zakresie funduszu sołeckiego - kontrola zagadnień dotyczących funduszu sołeckiego, że w lipcu 2020 roku gmina Ciechanowiec nie złożyła do Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego informacji o wysokości środków przypadających sołectwom w 2021 roku (przepisy stanowią, że nie przekazanie przez organ wykonawczy gminy tej informacji w terminie do 31 lipca roku poprzedzającego rok realizacji funduszu, skutkuje utratę przez gminę prawa do zwrotu części wydatków dokonanych w ramach funduszu. Z okazanej dokumentacji wynikało, że Gmina Ciechanowiec w 2021 roku poniosła wydatki w ramach funduszu sołeckiego w wysokości 327 tys. 228 zł 66 gr, zaś w wyniku niedopełnienia obowiązków wynikających z ustawy utraciła dotację z tytułu części wykonanych wydatków w ramach funduszu w wysokości 79 tys. 477 zł 29 gr.)
• nie przekazanie środków dotacji stanowiących pomoc finansową dla innej jednostki samorządu terytorialnego (Powiat Wysokomazowiecki - dofinansowanie przebudowy dróg) w terminie określonym zawartą umową
• szereg nieprawidłowości w zakresie wynagrodzeń pracowników urzędu miejskiego
• brak wyznaczenia osoby zastępującej dyrektora w Szkole Podstawowej w Łempicach podczas jego nieobecności
• brak regulacji m.in. opłat za posiłki i innych warunków korzystania ze stołówki przez dyrektorów wszystkich jednostek oświatowych prowadzonych przez gminę jak tego wymaga artykuł 106 ust. 3 Prawa Oświatowego
• uwagi w zakresie określania średnich wynagrodzeń nauczycieli w szkołach prowadzonych przez Gminę Ciechanowiec
• w rozdziale 90002 Gospodarka Odpadami Komunalnymi brak uwzględnienia wszystkich wydatków stanowiących koszty administracyjne funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami, w szczególności wydatków związanych z zatrudnianiem pracowników obsługujących funkcjonowanie tego systemu
• przekazywanie w trakcie roku dodatkowych kwot w formie dotacji klubowi sportowemu Unia Ciechanowiec nastąpiła bez określenia prawidłowej podstawy prawnej
• polecenie wyjazdu służbowego było podpisywane przez osobę nieupoważnioną przez pracodawców
• 2 grudnia 2022 roku Gmina Ciechanowiec zawarła umowę z Przedsiębiorstwem Robót Budowlanych FARE sp. z o.o. na wykonanie usługi polegającej na transporcie, dystrybucji i wydaniu węgla zakupionego przez gminę po cenach preferencyjnych - zakres przedmiotu umowy obejmował sukcesywny odbiór i transport węgla, składowanie i przechowywanie węgla na placu, ważenie zalegalizowaną wagą wydawanego węgla mieszkańcom wskazanym przez zamawiającego, prowadzenie dokumentacji określającej ilość wydanego węgla oraz dane osób, którym węgiel został wydany (zgodnie z okazałą dokumentacją w dniu 30 grudnia 2022 roku sporządzony został arkusz spisu z natury węgla przeznaczonego do sprzedaży, zgodnie z którym stwierdzono ilość węgla wynosiła 65,8 ton, w tym 14,8 t orzech oraz 51 t ekogroszek. Spis został sporządzony przez 3-osobową komisję złożoną przez pracowników urzędu przy udziale pana burmistrza jako osoby materialnie odpowiedzialnej. Należy wskazać, że w związku z zaleceniem obsługi przechowywania i dystrybucji węgla spółce, przeprowadzanie przez urząd miejski spisu było bezpodstawne. Właściwą metodę inwentaryzacji węgla stosownie do artykułu 26 ust. 2 pkt. 2 Ustawy o Rachunkowości było w tej sytuacji uzyskanie przez kontrahenta PRK FARE potwierdzenia prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów)
• nieprawidłowości w zakresie zwrotu producentom roli podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego
• uwagi w zakresie udzielanej realizacji zamówień publicznych z naruszeniem przepisów Ustawy Prawo Zamówień Publicznych
• uwagi w zakresie gospodarowania pojazdami służbowymi, rozbieżności stwierdzono również w rozliczaniu i dokumentowaniu zużycia paliwa w pojazdach będących na wyposażeniu urzędu miejskiego

Jednocześnie należy wskazać, że w urzędzie podczas trwania kontroli brak było uregulowań wewnętrznych określających sposób postępowania z przepałami. Jak wykazała Regionalna Izba Obrachunkowa, unormowanie tego zagadnienia powinno stanowić jedno z procedur służących poprawie zasobów wykonania obowiązku spoczywającym na panu burmistrzu w ramach kontroli zarządcy (art. 68 ust. 1 i ust 2 pkt. 4 ustawy o finansach publicznych)"

Ponadto radni sugerowali, że przez zmniejszenie obowiązków burmistrza przez powołanie zastępcy burmistrza (dla uściślenia radni nie mieli żadnych uwag czy jakichkolwiek zastrzeżeń co do osoby pani wiceburmistrz pani Magdaleny Kondraciuk, o co niesłusznie zostali posądzeni, w tym czasie nie było też wiadomym, że ówczesna pani sekretarz gminy pod wpływem coraz trudniejszej atmosfery w pracy po wyborach samorządowych, będzie zmuszona podjąć decyzję o rezygnacji - a szkoda, bo takim sposobem gmina straciła doświadczonego i wykwalifikowanego urzędnika). Trzecią przesłanką był fakt zatrudniania przez burmistrza osobistego kierowcy do obsługi samochodu osobowego. Radni brali też pod uwagę rozpoczynającą się kadencję i pozostawienia sobie narzędzia motywacji do dalszej staranności i kreatywności w pełnieniu zaszczytnej funkcji burmistrza.

3. Radni Rady Miejskiej są jak najbardziej otwarci na współpracę ze wszystkimi mieszkańcami, jednostkami organizacyjnymi i jednostkami pomocniczymi, organizacjami pozarządowymi dla wspólnego dobra gminy. To właśnie radnych mieszkańcy obdarzyli swoim zaufaniem i powierzyli decyzję w sprawach ważnych dla gminy. Na tym polega idea demokratycznego ustroju, o którą walczyliśmy na przestrzeni dziesięcioleci. Naszym obowiązkiem jest stały kontakt z wyborcami, jak też ich godna reprezentacja. Rada jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie i do jej właściwości należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Dla przypomnienia wspomnę, że burmistrz jest organem wykonawczym w gminie i do jego obowiązków należy przede wszystkim należyte wykonywanie uchwał podjętych przez radę. Sołectwo jest jednostką pomocniczą gminy, której obszarem działania jest zwykle wieś. Organami sołectwa są zebrania mieszkańców, rady sołeckie i sołtys. Katalog zadań wybranych mieszkańców jest ściśle określony statutem i dotyczy zasadniczo spraw jednej wsi. Zadania te należy odróżnić od pracy sołtysa, który jest organem wykonawczym i który jest zobowiązany do występowania w imieniu wsi zgodnie z decyzjami na zebraniach mieszkańców. Sołtys jest też zobowiązany do informowania swoich mieszkańców w sposób zwyczajowo przyjęty o sprawach istotnych dla gminy i sołectwa. Za udział w posiedzeniach rady sołeckiej sołtys otrzymuje dietę. Nadzór i kontrolę nad działalnością sołectwa sprawuje rada miejska poprzez Komisję Rewizyjną. Co do wprowadzenia regularnych konsultacji społecznych z mieszkańcami i sołtysami, jest to działanie niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa i kolidujące z samą istotą takich konsultacji. Uchwała nr 233/47/18 Rady Miejskiej w Ciechanowcu z dnia 18 października 2018 roku w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszkańcami gminy Ciechanowiec określa dokładnie, że konsultacje społeczne z mieszkańcami gminy przeprowadza się w przypadkach określonych ustawami, w innych sprawach ważnych dla gminy. Konsultacje mogą być przeprowadzone z inicjatywy burmistrza na wniosek grupy co najmniej 8 radnych, na wniosek co najmniej 50 mieszkańców gminy, po spełnieniu wymogów określonych powyższą uchwałą.

Co do punktu czwartego, zgodnie z paragrafem 77 Statutu Gminy, zawiadomienia o terminach sesji podaje się do wiadomości publicznej nie później niż 5 dni przed sesją, poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń w urzędzie miejskim, rozplakatowanie obwieszczeń na terenie gminy i w miarę możliwości podanie w mediach lokalnych. Informacja o terminach i porządkach posiedzeń komisji podaje się do wiadomości publicznej poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń w urzędzie miejskim - jeżeli są w tej kwestii jakieś zaniedbania prosimy o interwencję do pana burmistrza.

Odnośnie punktu piątego informuję, że zgodnie z przepisami rozdziału 6. Statutu Gminy Ciechanowiec każdy obywatel ma prawo do wstępu na obrady sesji rady i posiedzenia komisji z możliwością utrwalania ich przebiegu przy pomocy urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Jest też możliwość wglądu do dokumentów wynikających z dokonywanych zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji. Mechanizmy te są wystarczające do pozyskania obszernych informacji do rozpowszechniania wśród mieszkańców. W związku z powyższym nie widzimy powodów wprowadzania regularnej praktyki przedstawiania przez przewodniczących komisji sprawozdań z ich pracy między sesjami. Komisja jest forum pomocniczym w działalności rady i służy wyłącznie usprawnieniu przebiegu sesji. Chcę jeszcze przypomnieć, że sołtysi nie są powołani do śledzenia postępów prac rady, ale do wykonywania zadań należących do ich kompetencji. 

W dalszej części obrad Przewodniczący Krzysztof Binaś odczytał wniosek grupy radnych, wystosowany przez radną Anetę Czarnecką, dotyczący przywrócenia wyższego wynagrodzenia burmistrza Eugeniusza Święckiego. Przypomnijmy, że pod koniec sierpnia Rada Miejska, większością głosów, obniżyła pensję włodarza gminy o kwotę 2970 zł. Zgodnie z przyjętym projektem burmistrz zarabia obecnie 16 750 zł brutto.

Grupa radnych chce przywrócenia pensji burmistrza i zgodnie z propozycją jego zarobki miałyby wyglądać następująco:

• wynagrodzenie zasadnicze - 10 250 zł
• dodatek funkcyjny - 3 150 zł
• dodatek specjalny - 30 proc. wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, tj. 4 020 zł
• dodatek za wysługę lat - 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego, tj. 2050 zł

Wniosek grupy radnych został większością głosów negatywnie zaopiniowany przez Komisję Rewizyjną, natomiast Komisje Oświaty i Budżetu nie zajęły stanowiska w sprawie dalszego procedowania tego wniosku. Pojawiły się jednak wątpliwości w związku z brakiem stanowiska ze strony Komisji Skarg i Wniosków, która nie procedowała tego pisma. W związku z tym, po konsultacji z prawnikiem, wnioski zostaną skierowane także do tej komisji i opinie zostaną przedstawione na następnej sesji.

W sprawach różnych głos zabrał burmistrz Eugeniusz Święcki, który na początku swojego wystąpienia określił Przewodniczącego Rady Miejskiej jako "osobę niewiarygodną".

- Za każdym razem podaje inne argumenty dotyczące mojego wynagrodzenia. Na sesji 24 sierpnia one w ogóle się nie pojawiły (...) Ja sobie nie życzę, żeby pan jako Krzysztof Binaś więcej pastwił się nade mną i moim wynagrodzeniem. Proszę nie kierować tego wniosku do Komisji Skarg, bo macie tak ukształtowaną komisję, że wynik jest przesądzony z góry. I proszę więcej nie wspominać na temat mojego wynagrodzenia. - mówił do Przewodniczącego Rady Miejskiej burmistrz Eugeniusz Święcki. - Dla mnie największą satysfakcją jest to, że sołtysi stanęli na wysokości zadania i stanęli w mojej obronie, jak też część radnych na czele z panią Anetą - dodał.

Eugeniusz Święcki

Głos zabrała także skarbnik gminy, która odniosła się do wniosku złożonego przez sołtysów i odpowiedzi na to pismo.

W krótkiej odpowiedzi radny Binaś stwierdził, że przeczytał tylko zalecenia RIO, a nie swoje, na co pani skarbnik odpowiedziała, że nie musiał tego robić.

Dzisiejsza sesja Rady Miejskiej w Ciechanowcu była kolejną burzliwą w tej kadencji. Przypomnijmy, że większość radnych należy do opozycji względem burmistrza Eugeniusza Święckiego. Włodarz gminy startował z KWW Ziemi Ciechanowieckiej. Komitet ten wprowadził do rady zaledwie trzech radnych. Z kolei ugrupowanie opozycyjne KWW Aleksandry Łapiak wprowadziło aż dziesięć osób.