Bogactwo samorządów - awanse i spadki. Jak wypadły jednostki z powiatu wysokomazowieckiego?

17/08/2023 13:49

Jak co roku czasopismo „Wspólnota” przygotowało zestawienie „Najbogatsze samorządy”. W porównaniu do ubiegłorocznego rankingu Miasto Wysokie Mazowieckie odnotowało spadek, jednak wciąż znajduje się w czołówce. Zarówno miasto, jak i powiat są najwyżej w swoich kategoriach w województwie podlaskim. A jak wypadły inne samorządy?

Metoda obliczania wskaźnika użytego w rankingu „Najbogatsze samorządy w 2022 roku” polega na analizie dochodów własnych i otrzymywanych subwencji.

- Pominięte zostały dochody z dotacji celowych. Wpływ wielkiej, jednorazowej dotacji inwestycyjnej potrafi wywindować samorząd w rankingu. Jest to jednak awans chwilowy (incydentalny) i niemający związku z trwałym wzrostem zamożności. Wydaje się więc, że uwzględnienie tylko dochodów własnych i otrzymywanych subwencji lepiej oddaje hasło naszego rankingu (zamożność) - tłumaczy prof. Paweł Swianiewicz, autor rankingu.

Wpływające do budżetu dochody specjaliści korygują na dwa sposoby – odejmowane są składki przekazywane przez samorządy w związku z subwencją równoważącą (regionalną w przypadku województw) – tak zwane w środowiskach samorządowych janosikowe, natomiast do faktycznie zebranych dochodów dodaje się skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych (wszystko po to, aby porównywać faktyczną zamożność, a nie skutki podejmowanych w gminach autonomicznych decyzji odnoszących się do polityki fiskalnej). Odnosi się to wyłącznie do samorządów gminnych, bo powiaty i województwa nie podejmują żadnych decyzji odnoszących się do podatków. Skorygowane w ten sposób dochody podzielone zostały przez liczbę ludności każdej jednostki samorządowej.

Ranking jak zawsze objął wszystkie jednostki samorządu terytorialnego – od województw, poprzez powiaty, miasta powiatowe i mniejsze miasteczka, po gminy wiejskie. Po ubiegłorocznym spadku i w konsekwencji dość odległym miejscu (z 6. na 13. miejsce) samorząd województwa podlaskiego awansował. W aktualnym zestawieniu zajmuje 9. miejsce.

- To dobra prognoza, bo jesteśmy w połowie stawki. A trzeba pamiętać, że przez lata podlaskie należało do najbiedniejszych województw i zajmowało najniższe miejsca w tabelach dochodów per capita. To oznacza, że kierunek, który obraliśmy, jest słuszny. Nasz region przez całe dekady był traktowany przez władze centralne niesłusznie jako Polska B, co przekładało się na niskie nakłady na rozwój i omijanie Podlaskiego w dużych planach inwestycyjnych - przekazuje Marszałek Województwa Podlaskiego Artur Kosicki.

W tegorocznym zestawieniu Powiat Wysokomazowiecki wskoczył do pierwszej "100" zajmując 97. miejsce (ubiegły rok - 120. miejsce) na 314 samorządów w swojej kategorii w kraju. Zamożność per capita w 2022 roku wyniosła tu 1244,59 zł (2021 - 1056,59 zł). To najwyższy wynik, jeżeli chodzi o powiaty w naszym województwie. Co ciekawe, ostatnie miejsce w tym zestawieniu zajął powiat z naszego regionu - łomżyński z wynikiem 656,43 zł per capita.

Wśród miast powiatowych najzamożniejsze od ponad dekady są Polkowice (woj. dolnośląskie). Zamożność per capita 2022 wyniosła 9668,80 zł. Wysokie Mazowieckie ponownie okazało się najlepsze w województwie podlaskim zajmując 12. miejsce z wynikiem 5372,63 zł. I choć w stosunku do ubiegłorocznego rankingu samorząd odnotował spadek o 5. oczek, to wciąż jest w krajowej czołówce. Kolejne miasto powiatowe z naszego regionu to Sejny, które w skali kraju zajmują 43. miejsce.

W kategorii "Miasteczka" ranking objął 631 miejscowości. O 6 miejsc lepiej wypadł Czyżew zajmując 128. miejsce z wynikiem 4895,79 zł per capita (2021 r. - 4164,44 zł). Lepiej wypadło także Szepietowo. Po ubiegłorocznym dużym spadku (z 326. na 490. miejsce) w najnowszym rankingu zajmuje 343. miejsce z wynikiem 4264,28 zł (2021 r. - 3418,49 zł). Niższą pozycję zanotował Ciechanowiec, który spadł z 521. miejsca na 590, osiągając wynik 3763,68 zł per capita (2021 r. - 3357,84 zł).

Wśród gmin wiejskich w Polsce czołówka nie zmieniła się względem ubiegłorocznego zestawienia. Nadal poza wszelką konkurencją jest gmina Kleszczów z województwa łódzkiego, która od kilkunastu lat rokrocznie zajmuje pierwsze miejsce w rankingu. W 2022 roku zamożność per capita wyniosła tam 29 425,54 zł.

Na terenie powiatu wysokomazowieckiego najwyżej w zestawieniu uplasowała się jest Gmina Nowe Piekuty, która zaliczyła duży awans w stosunku do ubiegłorocznego zestawienia. Z wynikiem 5032,18 zł per capita (2021 r. -3953,95 zł) wskoczyła z 400. miejsca w kraju na 285. lokatę.

O prawie 500 miejsc w górę wskoczyła Gmina Kulesze Kościelne. W tegorocznym rankingu samorząd zajął 379. miejsce w skali kraju (865. rok temu) z wynikiem 4900,21 złotych per capita.

Lepszy wynik odnotowała także Gmina Kobylin-Borzymy, gdzie zamożność per capita w 2022 roku wyniosła 4612,53 zł, co dało samorządowi 658. miejsce w kraju (2021 r. - 778. miejsce).

Jeśli myślicie, że największy awans odnotowała gmina Kulesze Kościelne to jesteście w błędzie. Aż o 648 oczek do góry w porównaniu z rokiem ubiegłym w rankingu wskoczyła Gmina Klukowo. Z 1399. miejsca samorząd awansował na 751. pozycję osiągając wynik 4521,91 zł per capita.

W tegorocznym zestawieniu Gmina Sokoły w skali kraju zajęła 833. pozycję. To lepiej w porównaniu z rokiem ubiegłym, kiedy samorząd uplasował się na 1010. pozycji. Zamożność per capita w 2022 roku wyniosła tu 4451,98 zł.

Lepszą pozycję osiągnęła także Gmina Wysokie Mazowieckie. W 2022 roku wskaźnik zamożności per capita wyniósł tu 3556,01 zł. Dało to gminie 1501. miejsce w kraju (2021 r. - 1512. miejsce). Niestety, jest to najgorszy wynik w tej kategorii w naszym województwie. W sumie w tej kategorii oceniono 1513 samorządów.