ZAZ w miejsce … ZAZ? Starosta ma pomysł na nowy oddział szpitala

Funkcjonowanie prowadzonego przez fundację „Praca dla Niewidomych” Zakładu Aktywności Zawodowej w Krzyżewie stoi pod dużym znakiem zapytania. Wszystko przez pomysł starosty, który w budynku Powiatu zajmowanym przez fundację chce stworzyć oddział rehabilitacji wysokomazowieckiego szpitala. Niewykluczone, że w miejsce obecnego ZAZ powstanie … drugi, ale samorządowy ZAZ.

Podczas czwartkowej (28.10.) sesji Rady Powiatu Wysokomazowieckiego starosta Bogdan Zieliński poinformował o nowym pomyśle na zagospodarowanie budynku w Krzyżewie, który aktualnie zajmuje Centrum Turystyczno-Rehabilitacyjne Zakład Aktywności Zawodowej.

- „Zainwestowaliśmy w to, aby budynki, które nie są wykorzystywane przez Zespół Szkół Rolniczych w Krzyżewie służyły na inne cele, ale służyły też dla społeczności powiatu wysokomazowieckiego. Po przeprowadzonym postępowaniu dotyczącym wyłonienia operatora, została wyłoniona fundacja „Praca dla Niewidomych”, która prowadziła już taki zakład aktywności zawodowej na terenie Mazowsza. Tutaj chodziło o to, żeby utworzyć taki ZAZ, który będzie obsługiwał ruch turystyczny. To się udało, naprawdę, tutaj wielki szacunek dla fundacji.” - mówił podczas sesji starosta Bogdan Zieliński.

Bogdan Zieliński

ZAZ w Krzyżewie powstał w ramach unijnego projektu w 2015 roku. Przez czas jego trwania samorząd miał formalny zakaz czerpania przychodów z prowadzonej działalności.

- „Z uwagi na to, że upłynął okres trwałości projektu z końcem maja, zaczęliśmy tutaj wspólnie pracować w zarządzie nad formułą taką, czy tych aktywów, jakie posiada Powiat, nie można byłoby wykorzystać w sposób, który by przynosił większy oczekiwany przez mieszkańców naszego powiatu efekt w innej dziedzinie (…) Urodził się pomysł, aby tę substancję materialną zagospodarować nieco inaczej.” - tłumaczył podczas sesji starosta.

Bogdan Zieliński

Pomysł ten dotyczy stworzenia oddziału rehabilitacji stacjonarnej Szpitala Ogólnego w Wysokiem Mazowieckiem w pomieszczeniach, które aktualnie zajmuje Centrum Turystyczno-Rehabilitacyjne ZAZ w Krzyżewie. Aby taki oddział mógł powstać, musiałby go zakontraktować Narodowy Fundusz Zdrowia. Jak zaznaczył starosta, prowadzone były rozmowy w tej sprawie i w październiku pojawiła się szansa, że zakończą się one sukcesem.

- „Są dwa warunki, żeby cokolwiek zmieniać w Krzyżewie. Pierwszy to kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia, a drugi, na tym samym równoległym poziomie, to jest utrzymanie zakładu aktywności zawodowej.” - wyjaśniał starosta Zieliński. - „Zaproponowałem fundacji dalszą kontynuację działalności w tych budynkach z przebranżowieniem się niejako, z jednej z dziedzin, którą w tej chwili zajmuje się ZAZ.” - dodał starosta.

Bogdan Zieliński

CTR ZAZ Krzyżewo aktualnie zatrudnia 60 pracowników, z czego 44 to osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym i umiarkowanym, w tym ponad 20 mieszkańców powiatu wysokomazowieckiego. Głównym celem zakładu jest nauka zawodów: gastronomicznego, hotelarskiego, rolniczego, a także rehabilitacja medyczna i społeczna zatrudnionych osób. Starosta chciałby wykorzystać potencjał osób zatrudnionych w obecnym ZAZ na użytek oddziału, który miałby powstać w Krzyżewie. Dlatego, na poczet pacjentów szpitala, zrezygnowano by z wynajmowania pomieszczeń na cele turnusów rehabilitacyjnych. Osoby niepełnosprawne miałyby natomiast dalej odpowiadać za strefę gastronomiczną i sprzątanie, a także dodatkowo angażować się w pomoc w prowadzeniu szpitalnego oddziału. Włodarz powiatu ma pewne pomysły, jednak nie chciał mówić o szczegółach podczas ostatniej sesji. Zapewniał, że nie zgodzi się na to, aby warunki którejkolwiek z zatrudnionych osób niepełnosprawnych uległy pogorszeniu.

- „Nie będzie tak, że mając swoją substancję materialną, będziemy kładli pieniądze, chociażby w rozbudowę szpitala o nowy pawilon rehabilitacyjny tutaj w Wysokiem Mazowieckiem, jak mamy w Krzyżewie do wykorzystania metry kwadratowe, które w tej chwili nie są wykorzystane na potrzeby mieszkańców naszego powiatu.” - twierdzi starosta.

Bogdan Zieliński

W przypadku, gdyby fundacja zrezygnowała z prowadzenia ZAZ w Krzyżewie na nowych warunkach, Zieliński zagwarantował utworzenie nowego zakładu, który byłby prowadzony przez Powiat. Nawet wtedy, gdy fundacja przeniesie się w inne miejsce razem ze swoimi podopiecznymi.

- „Jeżeli fundacji, jak to słyszę, nie opłaca się na takich zasadach, o jakich ja mówię w przypadku wejścia szpitala do tych pomieszczeń, no to trudno.” - stwierdził Zieliński. - „Taka jest od początku do końca prawda, jeśli chodzi o ZAZ w Krzyżewie.” - dodał.

Bogdan Zieliński

Skontaktowaliśmy się z kierownik ZAZ w Krzyżewie, która jest jednocześnie członkiem zarządu Fundacji dla Niewidomych Katarzyną Turosieńską. Okazuje się, że rozmowy związane z funkcjonowaniem zakładu toczone są już od początku tego roku.

Informację o tym, że miał być przetarg usłyszeliśmy również od wójta gminy Sokoły Józefa Zajkowskiego, który nie ukrywa swojego zaniepokojenia pomysłem starosty.

- „Starosta chce ich wyrzucić od 1 stycznia przyszłego roku. Dotychczas mówił, że będzie przetarg na dzierżawę (…) Cały czas obiecywał, że umowa się kończy, ale będzie przetarg na dzierżawę, a tu raptem tworzy oddział.” - powiedział nam wójt Józef Zajkowski.

Józef Zajkowski

Jak udało nam się dowiedzieć, fundacja przygotowywała się nawet do przetargu czekając na jego ogłoszenie. Umowa podpisana z samorządem trwała do końca maja br. i z racji tego, że nadchodził sezon wakacyjny, a przetargu wciąż nie było, udało się przedłużyć umowę do końca tego roku.

Starosta podczas sesji zapewniał w swoich wypowiedziach, że w nowych realiach osoby niepełnosprawne nie będą miały ani trochę gorzej, a wręcz na tym skorzystają. Odmienne zdanie na ten temat ma Katarzyna Turosieńska.

Wśród osób zatrudnionych w ZAZ w Krzyżewie są osoby niewidome, poruszające się na wózku inwalidzkim, ale również takie, które zmagają się z chorobami psychicznymi. Trudno znoszą aktualną sytuację, ale mogą liczyć na wsparcie fundacji oraz psychologów.

Fundacja chciałaby dalej kontynuować dzieło, które rozpoczęła. Jeśli jednak nie dojdzie do porozumienia, powstanie drugi zakład aktywności zawodowej, który będzie jednostką samorządową.

Bolesne i niezrozumiałe dla obecnej kierownik ZAZ w Krzyżewie były słowa starosty wypowiedziane podczas ostatniej sesji o tym, że „fundacji, jak to słyszy, nie opłaca się na takich zasadach” funkcjonować przy obsłudze oddziału, który miałby powstać w Krzyżewie.

W sprawę zaangażował się wójt gminy Sokoły, który znalazł już nowy obiekt dla fundacji, aby dotychczasowy ZAZ mógł dalej funkcjonować, gdyby nie udało się osiągnąć porozumienia z Powiatem. Mowa o budynku po szkole w Nowych Raciborach.

Dlatego do biura podawczego Starostwa Powiatowego w Wysokiem Mazowieckiem trafiło w tej sprawie pismo od Prezesa Fundacji Praca dla Niewidomych z prośbą o to, aby fundacja mogła pozostać w Krzyżewie i funkcjonować jeszcze przez około rok.

W Centrum Turystyczno-Rehabilitacyjnym w Krzyżewie organizowane są m.in. turnusy rehabilitacyjne. Jak powiedziała nam kierownik ZAZ, osoby niepełnosprawne, które tu przyjeżdżają, czują się swobodnie między innymi dlatego, że znaczą część personelu obiektu stanowią właśnie inne osoby niepełnosprawne.

Co ciekawe, CTR ZAZ w Krzyżewie w minionym tygodniu otrzymał dwa prestiżowe wyróżnienia: Znak Jakości Ekonomii Społecznej i Solidarnej 2021 w kategorii: „Najlepszy pracodawca” przyznawany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oraz certyfikat „Najlepszy Produkt Turystyczny” przyznany przez Podlaską Regionalną Organizację Turystyczną.

Operatorem ZAZ w Krzyżewie jest Fundacja „Praca dla Niewidomych”, którą powołał Komitet Pomocy Niewidomym w Polsce z siedzibą w Nowym Jorku. To Polacy mieszkający w USA, którym nie jest obojętny los niepełnosprawnych osób w Polsce. Misji Centrum Turystyczno-Rehabilitacyjnego w Krzyżewie przyświeca motto założycielki tamtejszej Szkoły Rolniczej Stefanii Karpowicz - „Najważniejsze, to pracować dla tych, którzy nas potrzebują”.